Yaşamın yaklaşık olarak ilk 4-6 ayında çıkmaya başlayan süt dişlerinin tamamlanması genellikle 30-36 ay civarını bulur ve toplamda 20 adet süt dişi ağızda yerini almış olur.

En başından itibaren ebeveynlere düşen görev, yaşam boyu sürecek diş fırçalama alışkanlığının temellerini süt dişleri ilk çıktığı andan itibaren atmak ve bu konuda çocuğa rehber olmaktır. Çünkü aslında diş fırçalama, en temel öz bakım becerilerinden birisidir.

Unutmamak gerekir ki çocuklar eğlenerek öğrenirler. Bu nedenle diş fırçalama özellikle erken yaşlar için zorlama ile kazandırılacak bir davranış değil, süreç içerisinde önce eğlence olarak başlayan ve daha sonra da gerekliliğinin idraki ile yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelen bir beceridir.

Bu nedenle buradaki fikir, çocuklar için bunu daha eğlenceli hale getirmek ve çocuğun kendiliğinden öğrenmesine imkan sağlayarak fırçalama tekniği konusunda da yardımcı ve yol gösterici rolü üstlenmektir.

Gününe eğlence ve hareket katan diş fırçalama oyununun çocuk tarafından sevmesi çok daha olasıdır. Bu sayede sürdürülebilir bir alışkanlığın temelleri de atılmış olur.

Diş fırçalamayı zevkli bir deneyim haline getirmeyi hedefleyin!

Teknik önemlidir ancak zamanla geliştirilir. Bu nedenle başta hedeflenecek şey doğru tekniğin mekanik olarak öğretilmesi değil yeterince deneyim kazanmasına yardımcı olmaktır.

Fırçalama eylemini, çocuğunuzun her gün yapmaktan keyif aldığı başka bir aktivite veya motivasyonla ilişkilendirmeye çalışın. Böylece, diş fırçalamayı olumlu bir şeye bağlayacak ve keyif alması kolaylaşacaktır.

Bir çocuğun kendiliğinden yemeklerden sonra diş fırçalamasını istiyorsanız henüz ilk dişler çıkar çıkmaz diş fırçalamaya başlamalısınız. Burada tutarlılık anahtar bir roldedir. Bununla birlikte çocuğunuz daha büyükse de diş fırçalama alışkanlığı oturtmak konusunda geç kalmış sayılmazsınız. Her şeyden önce, çocuğunuzun diş fırçalamayı zevkli bir deneyim olarak algılamasını hedefleyin. Böylece, yetişkinlikte edinmiş olacağı bir alışkanlığın sağlam temellerini atmış olursunuz.

Dişlerinizi çocuğunuzun önünde fırçalayın

Çocuklar, en kolay taklit yoluyla öğrenir. Unutulmamalıdır ki çocuklar becerilerin tohumlarını öncelikle görerek atarlar. Bu nedenle çocuklar, modelledikleri ebeveynlerini her gün diş fırçalarken mutlaka görmelidir. Bu, aynı zamanda günlük rutininin bir parçası olan, ebeveynler tarafından görselleştirilmiş olumlu bir deneyim yaratmanın da anahtarıdır. Gerçek şu ki, diş fırçalamayı eğlenceli ve keyifli bir olay olarak örneklediğinizde çocuğunuz da sizi taklit edecek ve diş fırçalama alışkanlığını kolayca edinecektir.

Şakalar yapın, dans edin ve çocuğunuza bunun normal ve eğlenceli bir günlük rutin olduğuna ikna etmek için ne gerekiyorsa yapın. Akşam yemeğinin bir aile etkinliği olması gibi, diş fırçalamayı da yemekten sonra banyoda toplandığınız ve “en parlak diş” ödülü verdiğiniz bir oyun haline getirebilirsiniz.

Çocuğunuz korkutma veya zorlama yoluna gitmeyin

Henüz diş fırçalamanın neden önemli olduğunu anlayamadığı yaşlarda, onu bu deneyime zorlarsanız, bir başarı elde edemeyeceğinizi bilmelisiniz. Özellikle yeni ebeveynlerin en çok yaptığı şey, işi fazla zorlaştırmalarıdır. Çok küçük adımlar atın ve başlangıçta çok fazla bir şey beklemeyin.

Korku ve zorlamak, bir çocuğun diş fırçalama becerisi edinmesini sağlamayacağı gibi tepki göstererek hayatın ilerleyen dönemlerinde fırçalama alışkanlığı geliştirmesini engelleyebilir. Bu nedenle, korku ve zorlama ile ilgili taktiklere başvurmayın.

Çocuklara diş fırçalamayı öğretirken yapacağınız en kötü şey, onu tehdit etmektir. Özellikle de, diş doktorunu bir tehdit olarak kullanmaktan da kaçının. Bu davranışınız, ileride yapmanız gereken diş hekimi ziyaretlerini korkutucu bir deneyim olarak hayal etmesine ya da bir ceza olarak görmesine neden olabilir. Sanıyorum ki bir ebeveyn olarak en son istediğiniz şey, çocuğunuzu diş hekimine götürmeniz gerektiği halde onun buna şiddetle karşı çıkması ve tedaviyi reddetmesi karşısında yaşayacağınız çaresizliktir.

Çocuğunuzun Dişlerini Nasıl Fırçalamalısınız?

Ona dişlerini fırçalamayı öğretirken, nazik ve yol gösterici olun, sevgiyle yaklaşın. Bu aşamada, mükemmel bir temizlik takıntısı ve kusursuz bir teknik yerine diş fırçalamayı keyifli bir alışkanlık haline getirmeye odaklanmalısınız.  

Dişlerin iç, dış ve çiğneme yüzeyleri hedeflenerek, ilk etapta hafif bir baskı ile küçük daireler şeklinde ve zamanla diş etlerinden dişlere doğru süpürür şekilde nazikçe fırçalanmalı ve çiğneme yüzeyleri dışında ileri geri hareketlerden kaçınılmalıdır.

Önerilen diş fırçalama süresi yaklaşık 2 dakikadır. Ancak küçük yaşlarda, çocuğunuz için bu süre fazla uzun olabilir ve  sıkılır ve süreyi tutturamayabilirsiniz veya çok eğleniyorsa da süre uzayabilir.

Diş macunu için ısrarcı olmayın

Diş macunu, bazı çocukların midesini bulandırır, köpük öğürme isteği duymasına veya tükürmesine neden olabilir. Özellikle küçük çocuklarda diş macunu kullanımı, işleri iyice zorlaştırabilir.

Macun kullanmadan diş fırçalamanın iyi yanı, fırçalama seanslarını çocuğunuzla fazladan birkaç dakikanız olan herhangi bir yerde kolayca yapabileceğiniz anlamına gelmesidir.

Çocuğunuz diş macunu ile motive oluyorsa, mutlaka çocuklar için geliştirilmiş bir diş macunu kullanmalısınız. Diş macunu içerikleri, erişkinlerde ve çocuklarda farklı tasarlanmaktadır. Çocuklar için geliştirilmiş bir macun kullanıyor olsanız dahi, miktarı doğru ayarlamalı ve yaklaşık bezelye büyüklüğünden fazlasını kullanmamalısınız.

Aynanın karşısına geçin

Dişlerinizi fırçalarken, çocuğunuzun aynanın karşısında durmasını sağlayın. Bu, çocuğunuzun tam olarak neler olduğunu görmesini sağlar. Aynaya bakmak diş fırçalamaya olan uyumunu ve motivasyonunu arttıracak, tekniği oturtmasını kolaylaştıracaktır.

Tavsiyeler

0-2 Yaş Bebekler

Bebeğin dişleri çıkar çıkmaz fırçalama başlamalıdır. Bu aşamada, önemli olan fırçalamayı eğlenceli bir rutin hale getirmektir.  

Bu amaçla seçilecek fırça, çocuğun eline uygun yapıda ve oldukça yumuşak kıllara sahip olmalıdır. Önce, mutlaka onun fırçalamasına isteyin ve siz gözlemleyerek yol gösterin ancak daha sonra dişlerini siz mutlaka fırçalamalısınız.

2-8 Yaş Çocuklar

Bu yaş aralığındaki çocuklar elbette dişlerini ideal biçimde fırçalayamazlar ve gerektiği ölçüde temizleyemezler. Ancak yine de dişlerini kendileri fırçalamalıdır ancak daha sonra ebeveyn, eksik kalan alanları tekrar fırçalamalı ve gereken temizliği sağlamalıdır.

Yine yumuşak kıllara sahip bir diş fırçası seçilmeli ve yaklaşık iki dakika boyunca dişler yumuşak hareketler ile fırçalanmalıdır.